Ibu Inggit Garnasih

Nami Ibu Inggit  Garnasih, garwa nu  kaduana, Bung Karno, teu sakawèntar  Raden Ajeng Kartini anu remen dipièling dina tanggal 21 April atawa Radèn Dèwi Sartika, Cut Nya Dien, pahlawan asal Acèh anu dimakamkeun di Sumedang.  Kunaon pangna kuring bisa nyebutkeun kitu, sabab kungsi nanyakeun ka ibu-ibu pangajian anu aya di lembur. Tina 30 urang anu aya, nu nyahoeun tèh ukur duaan, kitu ogè pèdah wè duanana tèh manten guru jeung kapala sakola. Nu sèjènna mah lebeng, teu apaleun. Mun ka Ibu Raden Ajeng Kartini mah, ampir sakabèhna ngacung tanda nyahoeun, ukur saurang anu cicing tèh, tapi lain pèdah nyahoeun, ngan keur nundutan. Inggit ( satuluyna urang sebut, ngarah teu mèakeun kaca), padahal loba jasana ka salah saurang pamuda anu umurna kakara 21 taun, anu datang ka Bandung pikeun diajar di  Holland Indlandsche School/ HTS   (ayeuna ITB), harita mah ngaranna tèh Kusno. Pamuda ieu mamawa surat panganteur ti HOS Cokroaminoto , inohong pergerakan Sarikat Islam.  Dina èta surat anu ditojokeun ka Haji Sanusi (carogèna Inggit) pangusaha beunghar anu ogè inohong pergerakan SI di Bandung, eusina nitipkeun Kusno, sangkan bisa idekos di bumina Haji Sanusi.  Inggit anu dilahirkeun di  Dèsa Kemasan Banjaran, Kabupatèn Bandung,  namina Garnasih kawilang bèntang di dèsana. Nepikeun  loba pamuda anu kabandang, sawaktu anjeunna gumujeng, para pamuda anu boga hate kadua leutik tèh. mani barungaheun pisan.

“Asa dibèrè duit saringgit, cenah,” ceuk para pamuda tèh. Ti harita Inggit anu robah kecap tina saringgit, napel kana namina anu asli, jadi wèh Inggit Garnasih.   Sataun saentas Kusno nganjrek di bumina, aya binih cinta antara Bung Karno jeung Inggit. Pikeun Inggit sabenerna lain ukur cinta, aya asih anu teu bisa dicaritakeun, jiga aya harèwos  taya sora, yèn dirina kudu aya di sagigireun  Soekarno, sabab hiji waktu pamuda anu keur  diajar di  HTS. Kitu ogè carogena, Haji Sanusi jig amah terangeun kana ilapat èta.  Sanajan beurat anjeunna mirak Inggit anu satuluyna jadi garwana Soekarno.  Inggit tètèla sanès mung saukur  istri anu solèhah tumut ka carogè,  namung istri anu kuat pamadegan, dina nyanghareupan sapopoè. Kulantaran Bung Karno sibuk kuliah sareng ngarencanakeun kamerdèkaan sareng nu sanèsna, Inggit  kudu ngalaman narima jaitan, dagang kutang, nyieun wedak jeung jamu pikeun dijual, keur ngabèayaan rumah tanggana.  Malah sawaktu Bung Karno ditahan di Banceuy, anjeunna mapah ngalongok jeung ngirim kadaharan carogèna. Di bumina Inggit teu welèh imut, mangsa kasumpingan para inohong rèrèncangan sareng guruna Bung Karno pikeun nyawalakeun urusan  kamerdekaan.  Sawaktu Bung Karno dipiceun ka Endè Flores, Inggit ogè nyarengan Bung Karno, anjeunna  tetep tawakal tabah teu pernah ngarasula. Tapi Inggit tetep Inggit anu boga pamadegan kuat, teu  unggut  kalinduhan gedag kaanginan, anjeunna leuwih resep ngusap birit tibatan udar gelung, sawaktu Bung Karno  rèk mileuleuheungkeun Fatmawati. Kalayan teges Inggit nyarita, mènta dipasrahkeun tibatan kudu diduakeun atawa dicandung mah. Prinsip anu teu bisa digedagkeun sanajan nepi ka kudu pipirakan, ninggalkeun sagala anu dipikanyaahna.  Sanajan hatèna runtag, anjeunna keukeuh kana kaputusanana. Hatè Inggit angger leuleus mangsa Bung Karno anu harita geus jadi Presiden ngalongok anjeunna anu teu damang. Basa Bung Karno sanduk-sanduk mènta dihampura, Inggit nyebutkeun samèmèh mènta dihampura, dirina geus ngahampura. Kitu ogè basa papanggih jeung maruna, Fatmawati, Inggit nangkeup pinuh asih bari ngaharèwos yèn dirina henteu ngarasa nyeri hate. Mangsa  Bung Karno tilar, Inggit anu geus rèmpo maksakeun datang ka Jakarta bari rumanggieung, sabab nuju teu damang. Di payuneun layon Bung Karno anu dipikadeudeuhna, Inggit nyarita lalaunan.

“Engkus geuning ninggalkeun, Inggit ngadua’keun,” saurna. Teu seueur cumarios, tapi dua kalimah èta geus ngagambarkeun kumaha eusi hate jeung ihlasna Inggit anu ngadu’akeun manten carogèna. Inggit anu ngantunkeun alam dunya dina yuswa 96  warsih dina ping 13 April 1984, pesen ka Ratna Juami putra angkatna sareng kulawargana, sangkan dikurebkeun di pamakaman umum lain di taman pahlawan.

kantos dimuat dina Jurnal Bogpr